Tiny House Ruhsat gerekli midir? Tiny House ruhsat maliyeti nedir? Tiny House yasal dayanakları, hükümlülükleri nelerdir? Hep beraber Tiny House resmi işlemlerini değerlendirelim. Tiny House ruhsatı nasıl alınır sorusu da bir diğer aranan sorulardan bir tanesidir.
Tiny House modellerine olan ilgileri bu yönde araştırmalar yapmasına neden olmaktadır. Farklı noktalarda gönlünce konaklamak isteyen doğa düşkünü kişiler, sevdikleriyle geçirecekleri zamanları Tiny House ile taçlandırmaktadır. Bu nedenle Tiny House sahipleri ya da sahibi olmayı düşünen herkes bu işin yasal boyutunu oluşturan ruhsat noktasını oldukça fazla merak ediyor.
İçindekiler
Tiny House Ruhsatı Alım Şartları Nelerdir?
Tiny House ruhsatı alım şartları, yeterliliği olmayan firmalar tarafından satışa sunulmakta olan Tiny House modelleri ruhsat sorunu yüzünden kişileri büyük ölçüde mağdur etmektedir. Ruhsatlandırılması yapılmayan yürüyen evler, herhangi bir ortamda sorgulama yapıldığında zor durumda kalabilmektedir. İstenildiği şekilde hareket edebilen Tiny House Modellerini satın alabilmeniz için en başta tip onay belgesi bulunması gerekmektedir.
Tekerlekli evinizi rahatlıkla ve yasalara uygun bir biçimde taşıyıp kullanabilmeniz için tip onay belgesi bulunan yetkili bir firmadan tekerlekli ev satın almanız en önemli şartların başını çekmektedir. Ancak bu şekilde Tiny House ruhsatlı evlere sahip olabilirsiniz.
Bu sayede plakalı bir karavan olarak istediğiniz her biri alanda Tiny House ile yaşam sürebilirsiniz. Tiny House ruhsatı nasıl alınır sorusu ise üretim yapmakta olan firmaların yakından bilmesi gereken bir konudur. Bu işin içinde bulunan ve Tiny House üretimine el atmış her bir üretici ruhsatın ne şekilde alındığını bilmeli ve bu yönde yasalara uygun bir çalışma tamamlamalıdır.
Tiny House Araziye Koymak İçin İzin Gerekli midir?
Tiny House tip onay belgesi bulunan, plakalı ve ruhsatlı yasal olarak karavan olan bir araçtır ve Karayolları yönetmeliği çerçevesi içerisinde üretilir.
Tiny House Adalı yasal olarak bir yapı değil, araç olduğundan dolayı, Karayolları yönetmeliklerine tabiidir ve imar izni gerektirmeksizin istenilen imar planındaki arsaya konulabilir.
Bu durumda yasal olarak park etmiş bir karavan olarak tanımlanmaktadır.
Tiny House Ruhsat Maliyeti
Tiny House ruhsat maliyeti için Türkiye’de ruhsat alabilmek için ürünün en fazla 3 bin 500 kilogram olması gerekiyor. Buna göre mobil evlerin büyüklüğü en fazla 3 bin 500 kilogram olacak. 6 metrekarelik Tiny House fiyatları için internet üzerinden araştırma yapabilirsiniz.
HukukiHaber.net’te Avukat Gökhan Bilgin tarafından yapılan bilgilendirme ise şöyle:
Tiny Houselar, yaşam alanlarının küçültülmesi ve mobilize edilmesi anlayışının sonuçlarındandır. Kişilerin modern dünyanın dayattığı tekdüzelikten uzaklaşmalarını sağlarken, bu imkanı İmar hakkı bulunmayan arazilerde de sunabilmesi bu küçük yapılara olan ilgiyi arttırmıştır.
Henüz özel bir hukuki düzenlemeye konu olmayan Tiny Houselar çoğaldıkça bunlarla ilgili sorunların sayısı ve çeşitliliği de artmaktadır. Biz bu çalışmada bunlardan sadece hukuk hayatını ilgilendiren konulara ilişkin değerlendirmelerde bulanacağız.
Bu bağlamda Tiny Houselar ile oluşturulan Kamping vb. tesislerin İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı almaları ile ilgili genel açıklamalara da yer vereceğiz.
Özellikle Tiny Houseların daimi konut olarak kullanılmaları, kanalizasyon gibi altyapı hizmetlerinden faydalanmaları, ruhsatlandırılmış projeleri dışında kullanılmaları gibi durumların; taşınır araç niteliklerinde cins değişikliğine neden olup olmayacağı yanı sıra yapı ruhsatı gerektiren kullanım hallerinin bulunup bulunmadığı değerlendirilecektir.
Nitekim bunlardan araç niteliğini yitirip yapı sayılacak bir Tiny House, başta İmar Kanunu olmak üzere farklı hukuki rejimlere tabi olabilecektir. Örneğin konut olarak kullanılmaları halinde;
- Kiralanmış ise; Araç Kiralama mı yoksa Konut ve Çatılı İşyeri Kiralama hükümlerine mi tabi olacağı,
- Ceza yargılamasında ve suç soruşturmalarında koruma tedbirlerinin araç araması ya da konut araması hükümlerine göre mi icra edileceği,
- Aile Konutuna ilişkin hükümlerin uygulanıp uygulanmayacağı,
- Tebligat Adresi sayılıp sayılmayacağı,
- Suç teorisi bağlamında örneğin Konut Dokunulmazlığının İhlali vb konusu konutu ilgilendiren suçlarda suça konu olup olmayacağı
Dğer bir anlatımla Tiny Houseların konut kabul edilip edilmeyeceği gibi hususlar hukuk dünyasını ilgilendiren irdelenmesi gereken konulardır.
Bu bağlamda çalışmamızda Tiny Houseların kullanımı ve ruhsatlandırması ile ilgili karşılaşılması olası sorunlardan hukuki olanları irdeleyeceğiz.
A-YASAL ÇERÇEVE
Tiny Houselar talebe göre, römorklu ve römorksuz tekerlekli veya tekerleksiz olarak tasarlanmakta ve üretilmektedirler ve bunların her biri imalatları ve kullanım süreçleri bakımından farklı hukuki rejime tabidirler.
Tekerlekli Tiny Houselar ile sınırlı olarak bir değerlendirme yapacağız. Zira Karayolları Trafik Yönetmeliğine tabi olmayan diğer Tiny House türleri İmar Kanunu bakımından yapı ve hatta bina niteliğinde sayılmaktadır ve sadece imarlı arazilerde kullanılabilmektedir.
– TİNY HOUSE KAMPİNGLERİNDE İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞTIRMA RUHSATI
Tekerlekli Tiny House; Karayolları Trafik Yönetmeliği kapsamında olup, tip onay belgesi bulunan, plakalı ve ruhsatlı olarak yasal bakımdan Çekme Karavan niteliğindedir. Ayrıca İmar Kanunu bakımından bir izin-ruhsat alınması gerektirmez. İmarlı bir arsaya ya da tarla vasıflı bir araziye konulabilir. Bu hallerde yasal olarak park etmiş araç ile aynı hukuki statüye sahip olacaktır. Ancak Tiny Houselar ticari amaçla düzenlenmiş bir alana park edilmesi durumunda farklı bir hukuki rejime tabi olacaklardır.
Nitekim 2634 Sayılı Kanunda 28 Temmuz 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Turizmi Teşvik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla yapılan düzenleme ile; konaklama ve plaj işletmelerine Turizm İşletmesi Belgesi alma zorunluluğu getirildi. Düzenlemeyle işletmenin ölçeği hakkında bir kriter öngörülmemiş olup, örneğin 2 odalı bir konaklama tesisi için dahi bulunduğu yere göre Belediye veya Özel İdareden alacağı İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatının yanında Turizm İşletmesi Belgesi alması zorunlu kılınmıştır. Dolayısıyla Tiny Houseları ticari amaçla kullandıran yerlerinde bu kapsamda kaldığını söyleyebiliriz. Diğer yandan Turizm İşletmesi Belgesi başvurusunda sunulması zorunlu olduğu için, başvuru öncesinde Belediye veya İl Özel idareden İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı alınmış olması da gerekiyor.
B- TESCİL VE MUAYENE YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Tekerlekli Tiny Houselar Karayolları Trafik Kanununun 3. Maddesi ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 3.Maddesinin C bendinin 20.Bölümüne göre römork olarak tanımlanan O sınıfı motorsuz araç vasfındadırlar. Diğer yandan, Tiny Houselar römork vasfında olduğundan tescilleri Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 42. Maddesine yapılmaktadır.
Ancak aynı maddedeki düzenlemeye göre, yüklü ağırlığı 750 kilogramın altındaki römork ve yarı römorklar tescile tabi değildir yanı sıra, Tiny House bir motora sahip olmadığından dolayı Motorlu Taşıtlar Vergisine tabii değildir. Ancak kara yollarında seyir halinde iken geçerli muayenesinin yapılmış olması gerekir.
Söz konusu araçlardan karayolunda seyredecekler için Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere uygunluk onayı verilmektedir.
Diğer yandan, Tiny Houselar, trafik yönetmeliklerine tabii araçlar vasfında olup, aşağıdaki düzeleme uyarınca plaka, ruhsat ve trafik tescil işlemleri ikmal edildikten sonra başkaca bir izine ihtiyaç olmadan kullanılabilirler.
Madde 42- Çekici araçlar ile (traktör römorkları hariç), bu Yönetmeliğin 29 uncu Maddesindeki esas ve usullere uygun olarak ayrı ayrı tescil edilirler. Çekici araçlar ile römork takacak araçların tescil belgelerine çekeceği römorkun taşıma sınırı yazılır. Traktör römorkları ise, ayrı olarak tescil edilmeyip, bir dilekçe ile müracaat halinde, sahiplik ve teknik belgesindeki gerekli bilgiler, çekecek traktörün tescil ve trafik belgesinin ilgili bölümüne işlenir.
Karayolları Trafik Yönetmeliğine göre, römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araçlar çekici olarak tanımlanmaktadır.
Römork ise motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz araç olarak ifade edilmektedir.
Özel amaçlı taşıt ise, yolcu veya yük taşımak üzere özel bir işlevi yerine getirmek için kullanılan (bunun için özel gövde düzenekleri ve/veya ekipmanları gereklidir) M, N veya O sınıfı motorlu araçlar olarak ifade edilmektedir.
Sözü edilen Yönetmeliğe göre, bir motorlu araç tarafından çekilen römork veya yarı römork motorsuz yük taşıma araçları O sınıfı olarak ifade edildiğinden, Tekerlekli Tiny Houselar , anılan Yönetmelik düzenlemesine göre O Sınıfı araç olarak tanımlanmaktadır. Bunlar da kendi içinde ağırlıklarına göre aşağıdaki gibi dört alt sınıfa ayrılmaktadır. Şöyle ki ,
O1 Sınıfı: Azami ağırlığı 0.75 tonu aşmayan motorsuz yük taşıma aracıdır.
O2 Sınıfı: Azami ağırlığı 0.75 tonu aşan, ancak 3.5 tonu aşmayan motorsuz yük taşıma aracıdır.
O3 Sınıfı: Azami ağırlığı 3.5 tonu aşan, ancak 10 tonu aşmayan motorsuz yük taşıma aracıdır.
O4 Sınıfı: Azami ağırlığı 10 tonu aşan motorsuz yük taşıma aracıdır.
Bu itibarla Tiny Houselar karavan olarak kabul edildiği için Karayolları Yönetmeliği gereği çeken aracın sürücüsü BE sınıfı ehliyetine sahip olması gerekir. İlgili aracın çeki demiri takılı olması ve bu çeki demirinin gerekli işlemler yapılarak ruhsata işlenmesi gerekir. Bununla birlikte sürücü belgelerinin belirlenmesinde Yönetmeliğin 75. maddesi gözetilmelidir. Buna göre,
– 3.500 kilogramı geçmeyen römork veya yarı römork içeren birleşik araçları kullanacaklar BE sınıfı sürücü belgesine sahip olmalıdır.
SONUÇ
Bu konaklama tarzının özelikle yeni bir olgu olması nedeniyle uygulamada bir takım sorunlarla karşılaşılmaktadır. Pandemi nedeniyle Tiny House kullanım eğilimi arttığından bu konuda karşılaşılan sorunlar da artmaktadır.
Söz konusu yapıların beklentileri ve ihtiyaçları karşılaması ve sürdürülebilir olması için yasal çerçevesinin iyi örgütlenmesi ve uygulamada yaşanan sorunların aşılması için fiziki ve hukuki alt yapının sağlıklı oluşturulması gerekir.
Bu çalışmayla Tiny House olgusunun sadece bir bölümünü oluşturan karavanlarla ilgili yaşanan sorunlara işaret etmek ve karşılaşılması olası sorunlara mevcut hükümler çerçevesinde çözüm önerilerimizin paylaşılması ve bundan sonra yapılacak araştırmalara katkı sağlanılması amaçlanmıştır.
